odżywki

Ochrona przeciwsłoneczna.

Fakty i mity na temat działania filtrów przeciwsłonecznych.

Świadomość potrzeby ochrony przeciwsłonecznej pojawiła sięjuz w starożytności. Grecy wykorzystywaliwówczas mieszaninę piaskui oliwy, a Egipcjanie oslaniali skórę odzieżą z lekkich tkanin.

W 1928 roku w USA pojawiły się kosmetyki zawierające w składzie salicylan benzynu i cynamonian benzynu. W Europie kosmetyki z filtrami są dostępne od lat 30. XX wieku, jednak to w ciągu ostatnich dwudziestu lat dokonano ogromnego postępu w zakresie ochrony przed UVA,a także światłem widzialnym o wysokiej energii oraz promieniowaniem podczerwonym.Obecnie opalona skóra nadal jest wyznacznikiem piękna i zdrowego wyglądu. Pomino, iż świadomość społeczeństwa dotycząca szkodliwego wplywu promieniowania UV  na skórę jest coraz większa, w ostatnim czasie pojawiły się pewne obawy dotyczące bezpieczeństwa stosowania filtrów przeciwsłonecznych, w tym przenikania przez skórę, działania modulującego gospodarkę hormonalną oraz wpływu na syntezewitaminy D.

Rodzaje promieniowania UV i działanie na skórę.

Promieniowanie UV stanowi około 2% promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni Ziemi. Obejmuje zakres długości fal od 200 do 400 nm. Najkrótszy zakres długości fal ma promieniowanie UVC  (200 - 280 nm), które jest calkowicie zatrzymywane przez warstwę ozonową i nie dociera do powierzchni Ziemi. Promieniowanie UVB  (290 - 300 nm) jest w 90% zatrzymywane przez ozon, jednak w miesiącach wiosennych i letnich  10% tego pomieniowania dociera do Ziemi. Największe natężenia promieniowania UVB przypadana godziny okołopołudniowe. Odpowiada ono za natychmiastowa opaleniznę, powstanie rumienia i oparzeń słonecznych. Powoduje uszkodzenia DNA.  Najdłuższą falę ma promieniowanie UVA (320 - 400 nm), które nie jest zatrzymywane przez atmosferę i przenika przez nią w 100%. Oznacza to, że nie zależnie od pory roku jesteśmy narażeni na skutki oddziaływania UVA.  Natężenie tego promieniowania utrzymuje sie na stałym poziomie przez cały dzień.

Światło widzialne o wysokiej energii.

Światło widzialne stanowi około 50% światła emitowanego przez słońce i obejmuje zakres fal od 400 - 760 nm. Przenika ono w głąb skóry. Światło widzialne jest powszechnie wykorzystywane w zabiegach przecistarzeniowych medycyne estetycznej. Należące do światła widzialnego światło czerwone ( 625 - 740 nm) ma pozytywne działanie na skórę - przyspiesza regeneracje oraz gojenie sie ran, aktywuje czynnik wzrostu fibroblastów, a także może zwiększać syntezę prokolagenu typu I.  Natomiast sąsiadujące światł widzialne o wysokiejenergii o zakresie dlugości fal 400-500nm, wykazuje szczególnie negatywne działaniena skórę. Jest ono emitowane nie tylko przez słońce, ale także przez ekrany telewizorów, smartfonów, komputerów. Generuje powstawanie bardzo dużejilości wolnych rodników,przspieszając proces starzenia sie skóry.

Promieniowanie podczerwone. 

Promieniowanie podczerwone to  około 45-55% promieniowania słonecznego docierającego do Ziemi.  Obejmuje szeroki zakres długości fal od 760 nm - 1 mm,który mozna podzielic na trzy pasma. Pasmo IR-A - bliska podczerwień, które przenika przez naskorek i skórę właściwą docierając do tkanki podskórnej. Promieniowanie ma szerokie zastosowanie w przesyłaniu informacji, rehabilitacji oraz kosmetologii.

Rodzaje filtrów przeciwłonecznych.

Pierwsze produkty ochrony przeciwsłonecznej, które pojawiły się na rynku chroniły wyłącznie przed promieniowaniem UVB, gdyż nie znanowówczas szkodliwości działania UVA. W ciągu ostatnich 20 lat opracowano wielesubstancji chroniącychprzed UVA  i UVB. Przyjęte obecnie regulacje dotyczące  filtrów zakładają, że skuteczny prodykt musi zarówno chronic przed UVA jak i UVB.Oznacza to,żew jenympreparacie powinna znajdowac sie mieszanina filtrów pokrywających całe spectrum promieniowania UV, a minimalny stosunek UVA do UVB musi wynosić co najmniej 1:3. Idealny preparat fotoprotekcyjny powinienrównież byc wodoodporny i fotostabilny. filtry fizyczne takie jak tlenek cynku i dwutlenek tytanu wykazują większa fotostabilność w porówaniu z filtrami chemicznymi. Działają one na zasadzie odbijania i rozpraszania fotonów UV. Filtry chemiczne natomiast pochłaniaja fotony z promieniowania UVA i UVB zamieniając pochłonięta energie w ciepło.

W UE preparaty z filtramimaja status kosmetyków o zaostrzonych kryteriach rejestracyjnych. Inaczej wygląda sprawa rejestracji w Stanach zjednoczonych, gdzie większość preparatów rejestrowana jest jako lekiwydawane bez recepty. Wymaga to od producentów szerszej dokumentacji. Wynikiem zaostrzonych wymogów jest mniejsza ilość preparatów fotoprotekcyjnych dostępnych w USA w porówaniu z innymi krajami.

Wskaźniki ochrony przeciwsłonecznej

Wskaźnikiem ochrony przed promieniowaniem UVB jest międzynarodowy współczynnik SPF. Oznacza stosunekminimalnej dawki promieniowania powodującej rumień na skórze chronionej preparatemdo minimalnej dawki promieniowania (MED) wywołującej rumieńna skórze nie chronionej. Współczynnik SPF oznacza się w bazie in vivo, aplikując na skórze pleców preparat z filtrami w ilośći 2mg/cm2, a nastepnie zwiększa dawki promieniowania UVB emitowane przez lampę ksenonową i mierzy czas pojakim pojawia sie rumień na skórze chronionej oraz nie chronionej preparatem.

Stopień ochrony przed UVA oznacza się metoda trwałej pigmentacji. W metodzie tej wykorzystuje się zjawisko oksydacyjnej przemiany melaniny powstającej pod wpływem pomieniowania UVA. Pomiaru pigmentacji dokonuje się 2-24 godzinach po zakończeniu ekspozycji.

Od czego zalezy skuteczność działania kosmetyków z filtrami UV?

Skuteczność działania kosmetyków fotochronnych zależy nie tylko od spectrum ich działania, a także d wysokośći wskaźnnika SPF oraz PPD.  Dla zapewnienia deklarowanego poziomu ochrony przeciwsłonecznej niezbędne jest zaaplikowane odpowiedniej ilości kosmetyku na skórę.  SPF mierzony jest dla preparatu nakładanego  w ilości 2mg/cm2 powierzchni skóry.  W praktyce nakładamy natomiast o połowe mniejkosmetyku, a nawet 1/4 zalecanej ilości. Wówczas niemożemy sie spodziewac ochrony, na takim poiomie jak deklarowana na opakowaniu kosmetyku. Aby zapewnić działanie fotochronne na deklarowanympoziomiePTD zaleca stosowanie tzw. zasady łyżeczki. Oznacza to,że ilość kosmetyku odpowiadająca jednej łyżeczce od herbaty aplikujemy na twarz, główe i szyję, 1 łyżeczke na każde ramię i przedramię, 2 łżeczki na skorę tułowia, oraz po dwie łżeczki na każdą nogę.  Natomiast Amerykańska Akademia Dermatologii zaleca stosowanie ilośći kosmetyku mieszczącego się w dłoni naskórę całego ciała.

Fakty i mity dotyczące działania filtrów UV.

Pomimo, iż zdaniedermatologów na temat działania filtrów jest jednoznaczne, a ich stosowanie niezbędne dla zapewnienia ochrony przed rumieniemi oparzeniemsłonecznym, rozwojem nowotworówskóry. fotostarzeniemi immunosupesją, pojawiły sie pewne obawy ze strony konsumentów dotyczące bezieczeństwa ich stosowania.

Niektóre, nieliczne rodzaje filtrów moga wykazywać działanie estrogenne. Dotychczas wykzano je dla dwóch związków: enzacamene oraz oksybenzonu.Dla oksybenzonu potwierdzono to działanie na modelach zwierzęcych. Wdalszych latach wykazano jednak, że działania nie pożądane u ludzi mogą wystąpić po 35 latach codziennej aplikacji. Jednak jak dotąd nie stwierdzono negatywnego wpływu oksybenzonu na gospodarkę estrogenową.

Przenikanie nanocząstek filtrówprzez skórę. 

W postaci nanocząstek stosuje sie dwa rodzaje filtrów fizycznych - tlenek cynku i dwutlenek tytanu.  Nanocząstki tych związków, ze względu na swe bardzo małe rozmiary, nie przenikaja do żywych warst naskórka, ale mogą  gromadzić się w mieszkach włosowych, co wzbuda wiele konrowersji. W przeprowadzonych badaniach stwierdzono,że cząsteczki filtrów mineralnych nie przenikaja do skóry, majaniska toksyczność układową isa dobrze tolerowane.

Wplyw stosowania preparatów z filtrami na syntezę witaminy D.

Witamina d jest syntezowana pod wplywem dzialania promieniowania UVB, które w naszej szerokości geograficznej dociera doZiemi w miesiącach wiosennych i letnich. Wzwiązku z tym, zima mamy niedobory witaminy D, poniewaz nie ma czynnika wyzwalajacego jej syntezę w organizmie. W tym okresie zaleca się suplementację witaminy d. Natomist w miesiącach letnich synteza witaminy d  jest naturalnie wznawiana pod wpływem UVB. W badaniach klinicznych wykazano, że długoterminowe stosowanie kremów z filtrami nie hamuje syntey witaminy D w organizmie, nie sprzyja rozwojowi osteoporozy i wtórnej nadczynności przytarczyc.

Czy filtry wydłużają czas bezpiecznego przebywania na słońcu?

Jest to mit. Filtry opóźniają wystąpienie oparzenia słonecznego, a wartość SPF informuje o tym, o ile wyższa dawka promieniowania UVB może byc dostarczona do skóry chronionej preparatem z filtrami, w stosunku do skóry niechronionej. Natomiast nie oznacza to bezpiecznego korzystania z ekspozycji słonecznych w znaczeniu dosłownym. Stosowanie filtrów słonecznychnie zwalnia nas z zachowania umiaru w długości i częstotliwości przebywania na słońcu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Europie

Czytaj dalej